Marieke Stam, programma directeur Den Haag Werkt en Renzo Deurloo van GreenFox Social Return. FOTO MARCO DE SWART
De economie mag floreren, maar het aantal mensen met schulden neemt nog altijd toe. Ook uitzenders krijgen hiermee te maken. Als onderdeel van goed werkgeverschap, proberen steeds meer uitzendorganisaties een oplossing te zoeken voor deze kandidaten. Hoe werkt dat in de praktijk? En: loont het de moeite?
Niet willen bellen, maar enkel appen. Een buskaartje niet voor kunnen schieten. Een lege broodtrommel. Het zijn voor Renzo Deurloo, oprichter van GreenFox Social Return signalen dat iemand met schulden kampt. Hij kan het weten, want ruim een derde van zijn specialisten, zoals Deurloo zijn uitzendkrachten graag noemt, heeft schulden. Deurloo: “Wij richten ons exclusief op de 1,1 miljoen werklozen, ook wel ‘mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt’ genoemd. We zitten in een nichemarkt en hebben ons bedrijf volledig ingericht op de uitdagingen die deze groep meebrengt. Uitzenden is voor ons geen doel maar een middel. Het gaat niet om het aantal uren dat we wegzetten, maar hoeveel mensen we aan werk kunnen helpen.” Dat doet GreenFox, met grote opdrachtgevers in de bouw en installatie, door leerwerktrajecten. “We kijken vooral naar wat iemand wél kan. Een schrijver rekenen je toch ook niet af op zijn administratieve vaardigheden? Heeft hij dan een ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ heeft? Nee.”
Signalen
Schulden brengen naast stress en praktisch ongemak ook schaamte mee. Veel mensen geven hun financiële problemen liever niet toe. Deurloo: “Wij zijn daarom alert op signalen en brengen het onderwerp direct tijdens het sollicitatiegesprek aan de orde. We moedigen mensen aan om eerlijk te zijn. We willen je graag helpen aan werk, maar dan moeten we alles weten. Al was het maar omdat we er toch wel achter komen, bijvoorbeeld omdat er loonbeslag wordt gelegd.”
Is er inderdaad sprake van schulden, dan bekijkt GreenFox eerst hoe groot deze precies zijn. “We beoordelen of werken op dat moment iets toevoegt. Stel iemand zit zo diep in de schulden dat hij voor een lange periode nagenoeg zijn hele loon moet afdragen. Hij gaat er dan netto niets op vooruit, soms zelfs op achteruit. Dat werkt niet bepaald motiverend. Samen met de kandidaat maken we een afweging gebaseerd op meerdere factoren. We gaan er samen voor, of niet. En als we gaan, dan gaan we ook helemaal.”
Broodtrommels checken
Inderdaad, GreenFox gaat ver. “Eenmaal onder onze hoede, doen wij alles om ervoor te zorgen dat mensen zich volledig kunnen focussen op werk. We nemen alle mogelijke belemmeringen weg. We betalen de opleiding voor kandidaten, ze krijgen een persoonlijke jobcoach en een NS-Business Card. We checken zelfs de broodtrommels. Als deze leeg zijn, vullen we die. Ja echt, dat doen we. Dat is niet alleen in het belang van onze collega, maar ook van onszelf en onze opdrachtgever. Iemand moet tussen de middag een boterhammetje hebben, anders kun je niet functioneren.”
Kwetsbaar
Vervoeren en een broodje zijn relatief makkelijk geregeld. Maar het begeleiden van mensen met schulden behelst veel meer. Deurloo: “Het inventariseren van de problematiek, het bespreekbaar maken, het samenwerken met instanties zoals bijvoorbeeld de gemeentelijke sociale dienst; het neemt allemaal veel tijd in beslag. Ook het mentale deel moet je niet onderschatten. Schulden beïnvloeden iemands welzijn, inzet en motivatie. Wij helpen mensen die op hun kwetsbaarst zijn, dus zij gaan ook op ons leunen.”
Maak de afweging
Wat kun je als ‘gewone uitzender’ met deze problematiek? “Het klinkt cru, maar je moet de afweging maken: heb ik de tijd, de energie en de investeringen ervoor over? Dit is zeker niet iets wat je er even bij doet. Er is een groot verschil tussen goed werkgeverschap en sociaal ondernemerschap. GreenFox is een erkende sociale firma en in het bezit van de PSO30+. Hoe moet je schuldhulpverlening implementeren bij een reguliere uitzender? Ik heb geen flauw idee. Het is niet voor niets dat wij bij aanbestedingen altijd de extra partij zijn, de leuke uitzondering en specialist naast een paar reguliere uitzenders.”
Toekomstperspectief
Daarmee wil Deurloo het werken met uitzendkrachten met schulden niet ontmoedigen. “Integendeel! Prima als je dit wilt doen, bijvoorbeeld uit mvo-overwegingen. Ik wil alleen duidelijk maken dat het arbeidsintensief is. Het is wel heel mooi werk, want je geeft mensen weer toekomstperspectief. Soms is iemand wel veertig keer afgewezen voor functies. Deze kandidaten zijn sceptisch geworden en voelen zich in de steek gelaten door de maatschappij.”
Bij GreenFox ziet Deurloo mensen opbloeien: “Er was bijvoorbeeld een kandidaat die geen opleiding had, bij een familielid inwoonde, in de schulden zat en geen VOG kreeg. Hij is anderhalf jaar bij ons in dienst geweest. In die periode heeft hij onder onze begeleiding zijn vmbo weer opgepakt en afgemaakt. Hij is inmiddels vrij van schulden, heeft een vast contract bij onze opdrachtgever en is op zoek naar een eigen woning. Mooier kan het niet voor ons.”
Klaar, opgelost, aan de slag
GreenFox neemt weliswaar belemmeringen weg, maar pampert niet. Uiteindelijk moet de kandidaat het wel zélf doen, benadrukt Deurloo. “Wij bieden mensen een nieuw perspectief. Ben je hier, dan blijf je hier. Je krijgt een kans, wij vragen je die kans ook echt te pakken. Op een gegeven moment zijn de belemmeringen uit de weg, de problemen opgelost. Klaar. Dan is er geen reden meer om te blijven klagen, maar de focus volledig op het werk en je toekomst te leggen.”
Werkgever oude stijl
Mensen aan werk helpen, dat is voor GreenFox het enige wat telt. Het optimaliseren van dienstverlening maakt nadrukkelijk geen onderdeel uit van de bedrijfsfilosofie. Deurloo: “Wij meten ons succes af aan andere parameters. Ik denk dat werkgevers een beetje zijn doorgeschoten de laatste jaren. Kijk eens hoe werkgevers zoals Philips dat vroeger deden. Ze bouwden huizen, scholen, zwembaden en ziekenhuizen voor hun medewerkers. Er was veel meer oog voor de menselijke kant. Ook wij gaan voor die menselijke aanpak. Ja, we maken minder winst dan gewone uitzenders, omdat we veel investeren in mensen en deze vervolgens om niet laten vertrekken. Maar we kunnen er prima van leven. Mijn ambitie? Binnen onze niche tot de grootste uitzendorganisaties gaan horen.”
BRON: ABU
Foto: Marco de Swart